Nawierzchnie na placach zabaw kiedyś a dziś – co zmieniło się na przestrzeni lat?

Place zabaw kojarzą się głównie ze swobodą i przyjemnością nieskrępowanej aktywności możliwej dzięki rozmaitym atrakcjom – huśtawkom, drabinkom, karuzelom, piaskownicom i zjeżdżalniom. Miejsca, gdzie dzieci mogą spędzać czas, korzystając ze świeżego powietrza i ruchu, są ważne dla ich rozwoju fizycznego, ale także nauki zachowań społecznych. Choć na przestrzeni czasu nie zmieniły się zbytnio rodzaje instalowanego wyposażenia, to ze względu na wprowadzenie rygorystycznych norm dotyczących bezpieczeństwa, dziś stosuje się o wiele bardziej dopracowane konstrukcje, które zostały zaprojektowane tak, aby minimalizować ryzyko odniesienia jakichkolwiek obrażeń. Podejście takie dotyczy również nawierzchni placów zabaw. Przekonajmy się, jak wyglądały pierwsze stosowane rozwiązania i sprawdźmy, co uległo zmianie.

Place zabaw i zmiany ich nawierzchni

Place zabaw to jeden z elementów przestrzeni, który wprowadzono stosunkowo niedawno. Pierwsze z nich zaczęto budować pod koniec XIX wieku – w 1849 roku huśtawki oraz miejsca do gier zespołowych pojawiły się w Queen’s Park w Manchesterze. Gwałtowny rozwój tej koncepcji rozpoczął się po 1886 roku, gdy w Bostonie zorganizowano pierwszy Sand Garden. Autorską koncepcją rozwijaną w Polsce od 1889 roku były urządzane na podstawie pomysłu dr Henryka Jordana tzw. ogródki jordanowskie, będące parkiem, w którym ustawiano różne przyrządy gimnastyczne i tworzono infrastrukturę sportową dla dzieci i młodzieży. Pomysł urządzania przestrzeni dla dzieci rozwijał się w nowo budowanych osiedlach – m.in. na należących do Warszawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej terenach na Żoliborzu i Rakowcu pojawiały się liczne tereny zielone z placami zabaw. Podobnie jak w ogródkach jordanowskich ich nawierzchnie stanowił głównie piasek oraz trawa. Idea budowy miejsc przeznaczonych do zabawy dla dzieci powróciła po wojnie. Na większości blokowisk powstających w okresie PRL pojawiały się place zabaw z wykonanymi z metalu elementami infrastruktury i nawierzchnią z piasku, którą z czasem zaczęto zastępować asfaltem.

Nawierzchnie placów zabaw współcześnie

Największe zmiany związane z urządzaniem placów zabaw – ich wyposażaniem oraz układaniem odpowiedniego podłoża wiążą się z przyjęciem obowiązujących dziś norm PN-EN 1176 „Wyposażenie placów zabaw i nawierzchnie”, jak również PN-EN 1177 „Nawierzchnie placów zabaw amortyzujące upadki”. Zgodnie z nimi nawierzchnia placu musi być zrobiona z materiałów amortyzujących upadek – sypka (z piasku, rozdrobnionego tworzywa, kory czy wiórów), gumowa w postaci modułów, kratek albo powierzchni dywanowych. Dziś największą popularnością cieszą się podłoża z gwarantujących bezpieczeństwo nawet w razie upadku z wysokości elastomerów – granulatu SBR oraz EPDM.